Uprawnienia do konserwacji UDT.

Wniosek o sprawdzenie kwalifikacji osób obsługujących i konserwujących urządzenia techniczne

Szczegółowa tematyka egzaminacyjna dla osób ubiegających się o uzyskanie zaświadczenia kwalifikacyjnego do konserwacji dźwignic, przenośników i wózków jezdniowych podnośnikowych

Zestawiona poniżej tematyka ujmuje ramowy charakter wiadomości, jaki powinien posiadać kandydat na konserwatora. Komisja egzaminacyjna w czasie egzaminu będzie formułować pytania uzależnione od konkretnych rodzajów i typów urządzeń technicznych, o których konserwację ubiega się kandydat, w oparciu o podany zestaw zagadnień.

Kandydat na konserwatora w zakresie części mechanicznej powinien posiadać elementarną wiedzę w zakresie mechaniki technicznej, wytrzymałości i zmęczenia materiałów, maszynoznawstwa, technologii naprawy maszyn.

Kandydat na konserwatora w zakresie części elektrycznej powinien posiadać elementarną wiedzę o źródłach i odbiornikach prądu elektrycznego, sieci przesyłowej ( instalacji elektrycznej ) oraz posiadać świadectwo kwalifikacyjne do wykonywania pracy na stanowisku eksploatacji w zakresie kontrolno - pomiarowym dla urządzeń, instalacji i sieci o napięciu do 1 kV .

W przypadku urządzeń przeznaczonych do pracy w strefach zagrożonych wybuchem zaświadczenie kwalifikacyjne powinno posiadać odpowiednią adnotację.

Przedstawiony poniżej podział tematyki egzaminacyjnej na część mechaniczną i elektryczną należy traktować w sposób umowny. Wybrane zagadnienia mogą dotyczyć kandydatów na konserwatorów w części mechanicznej i elektrycznej.

Zagadnienia ogólne związane z dozorem technicznym

• Postanowienia ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym oraz innych przepisĂłw o dozorze technicznym i warunkĂłw technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji urządzeń technicznych.
• Rodzaje urządzeń transportu bliskiego podlegające dozorowi technicznemu.
• Tryb postępowania przy obejmowaniu urządzeń technicznych dozorem.
• Rodzaje badań technicznych przeprowadzanych przez inspektorĂłw dozoru technicznego i zakres czynności wykonywanych podczas tych badań.
• SposĂłb postępowania eksploatującego i konserwatora w razie zaistnienia niebezpiecznego uszkodzenia / nieszczęśliwego wypadku związanego z eksploatacją urządzenia technicznego.

Zespoły i elementy dźwignic, przenośników i wózków jezdniowych podnośnikowych

A. Część mechaniczna.

• Połączenia rozłączne oraz sposoby ich zabezpieczenia. Znaczenie połączeń rozłącznych w elementach urządzeń technicznych. Śruby pasowane i ich zastosowanie.
• Połączenia spawane i zgrzewane.
• Połączenia wpustowe, klinowe, kołkowe, wtłaczane, skurczowe.
• Tolerancje i pasowania.
• Rodzaje sprzęgieł stosowanych w dĹşwignicach i przenośnikach.
• Rodzaje przekładni mechanicznych stosowanych w dĹşwignicach i przenośnikach.
• Parametry charakterystyczne przekładni.
• Rodzaje lin stalowych, ich konstrukcja i sposoby mocowania końcĂłw lin.
• Rodzaje, budowa i zasada działania hamulcĂłw stosowanych w dĹşwignicach i przenośnikach.
• Rodzaje ogranicznikĂłw prędkości i urządzeń chwytnych.
• Rodzaje uszczelnień: wałów, łoĹźysk, korpusĂłw przekładni.
• Rodzaje elementĂłw chwytających - wymagania norm i przepisĂłw.
• Łańcuchy stosowane jako cięgna nośne; łańcuchy napędowe.
• Bębny i krążki linowe; sposoby łoĹźyskowania.
• Koła jezdne dĹşwignic; sposoby osadzenia i łoĹźyskowania.
• Rodzaje zabezpieczeń przeciwwiatrowych.
• Schematy kinematyczne poszczegĂłlnych mechanizmĂłw.
• Rodzaje stalowych konstrukcji nośnych dĹşwignic.
• Budowa i zasada działania stosowanych w dĹşwignicach ogranicznikĂłw obciążenia.
• Urządzenia kontrolujące poziome ustawienie Ĺźurawia samojezdnego, podestu ruchomego itp.
• Znaczenie balastu i przeciwwagi .
• Budowa i zasada działania wskaĹşnika udĹşwigu Ĺźurawia.
• Zasady montaĹźu wybranego urządzenia.
• Zasady działania, naprawy i prawidłowej eksploatacji silnikĂłw spalinowych do napędu wĂłzkĂłw jezdniowych podnośnikowych.
• Budowa i zasada działania mechanizmu podnoszenia wybranego urządzenia.
• Przejścia i dojścia do urządzeń technicznych oraz w ich obrębie; dopuszczalne odległości poziome i pionowe.
• Stosowane rodzaje zaworĂłw hydraulicznych.
• Rodzaje i zastosowanie pomp, silnikĂłw i siłownikĂłw hydraulicznych.
• Schematy napędu i sterowania hydraulicznego poszczegĂłlnych mechanizmĂłw.
• Stosowane rodzaje zaworĂłw pneumatycznych.
• Rodzaje i zastosowanie pomp, silnikĂłw i siłownikĂłw pneumatycznych.
• Schematy napędu i sterowania poszczegĂłlnych mechanizmĂłw.

B. Część elektryczna.

• Rodzaje trĂłjfazowych silnikĂłw asynchronicznych; budowa i cechy trĂłjfazowych silnikĂłw asynchronicznych; zabezpieczenia silnikĂłw.
• Charakterystyki regulacyjne silnikĂłw pierścieniowych. Sterowanie prędkością obrotową silnika pierścieniowego; rodzaje hamowań elektrycznych.
• Sterowanie pośrednie i bezpośrednie.
• Układy sterowania stosowane w dĹşwignicach i przenośnikach.
• Układy z bezstopniową regulacją prędkości.
• Sterowanie bezprzewodowe.
• Rozmieszczenie aparatury elektrycznej.
• Zabezpieczenia stosowane w instalacjach elektrycznych.
• Zasilanie energią elektryczną.
• Konserwacja, ładowanie i wymiana pakietĂłw akumulatorowych w wĂłzkach jezdniowych podnośnikowych.
• Styczniki, przekaĹşniki, oporniki; zastosowanie w układach napędu i sterowania.
• Wał elektryczny.
• Ochrona przeciwporaĹźeniowa.
• Rodzaje, budowa i zasada działania łącznikĂłw bezpieczeństwa.
• Zabezpieczenia przed samoczynnym uruchomieniem w przypadku zaniku i powrotu napięcia.
• Rodzaje urządzeń stosowanych przy konserwacji aparatury elektrycznej.
• OmĂłwić działanie układu elektrycznego na podstawie schematu.
• Zakres czynności konserwacyjnych przy wyposaĹźeniu elektrycznym.
• Czynności przygotowawcze konserwatora części elektrycznej przed wykonaniem prac konserwacyjnych przez konserwatora części mechanicznej.
• OmĂłwić obwĂłd bezpieczeństwa wybranego urządzenia.
• Pomiary elektryczne.

Część praktyczna egzaminu - czynności konserwatora, a szczególnie:

• Weryfikacja stanu technicznego.
• Kryteria stopnia zuĹźycia i poprawności działania.
• SposĂłb przeprowadzania wymiany zuĹźytych lub uszkodzonych elementĂłw.
• Działania związane z konserwacją poszczegĂłlnych zespołów, elementĂłw, urządzeń zabezpieczających itp.
• SposĂłb postępowania w róşnych moĹźliwych do wystąpienia stanach awaryjnych urządzenia.
• SposĂłb sprawdzania poprawności działania i regulacja elementĂłw i urządzeń zabezpieczających.
• Czynności podczas zmiany wersji montaĹźowej urządzeń takich jak Ĺźurawie wieĹźowe, podesty ruchome itp.
• Czynności i obowiązki wynikające ze zmiany miejsca eksploatowania urządzenia wymagającego demontaĹźu i ponownego montaĹźu.
• Przykłady najczęściej spotykanych usterek eksploatacyjnych i sposoby ich usuwania.

Szczegółowa tematyka egzaminacyjna dla osób ubiegających się o uzyskanie zaświadczenia kwalifikacyjnego do konserwacji dźwigów.

Kandydat na konserwatora powinien:

• posiadać elementarną wiedzę w zakresie mechaniki technicznej, wytrzymałości i zmęczenia materiałów, maszynoznawstwa, technologii naprawy maszyn,
• posiadać elementarną wiedzę o ĹşrĂłdłach i odbiornikach prądu elektrycznego, sieci przesyłowej ( instalacji elektrycznej ) oraz posiadać świadectwo kwalifikacyjne do wykonywania pracy na stanowisku eksploatacji w zakresie kontrolno pomiarowym dla urządzeń, instalacji i sieci o napięciu do 1 kV . W przypadku urządzeń przeznaczonych do pracy w strefach zagroĹźonych wybuchem zaświadczenie kwalifikacyjne powinno posiadać odpowiednią adnotację.

Zagadnienia ogólne związane z dozorem technicznym.

• Postanowienia ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym oraz innych przepisĂłw o dozorze technicznym i warunkĂłw technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji urządzeń technicznych.
• Rodzaje urządzeń transportu bliskiego podlegające dozorowi technicznemu.
• Tryb postępowania przy obejmowaniu urządzeń technicznych dozorem.
• Rodzaje badań technicznych przeprowadzanych przez inspektorĂłw dozoru technicznego i zakres czynności wykonywanych podczas tych badań.
• SposĂłb postępowania eksploatującego i konserwatora w razie zaistnienia niebezpiecznego uszkodzenia / nieszczęśliwego wypadku związanego z eksploatacją urządzenia technicznego.

Zespoły i elementy dźwigów.

• Połączenia rozłączne oraz sposoby ich zabezpieczenia. Znaczenie połączeń rozłącznych w elementach urządzeń technicznych.
• Połączenia spawane i zgrzewane.
• Połączenia wpustowe, klinowe, kołkowe, wtłaczane, skurczowe.
• Tolerancje i pasowania.
• Rodzaje i parametry charakterystyczne przekładni.
• Rodzaje lin stalowych, ich konstrukcja i sposoby mocowania końcĂłw lin. Liny wyrĂłwnawcze.
• Rodzaje, budowa i zasada działania hamulcĂłw stosowanych w dĹşwigach.
• Rodzaje uszczelnień: wałów, łoĹźysk, korpusĂłw przekładni.
• Koła cierne i linowe; sposoby łoĹźyskowania.
• Kabina i przeciwwaga.
• Rodzaje ram kabinowych.
• Szyb dĹşwigowy.
• Maszynownia i linownia.
• Zespoły napędowe dĹşwigĂłw elektrycznych i hydraulicznych i ich elementy.
• DĹşwigi hydrauliczne napęd pośredni i bezpośredni.
• Zespoły napędowe dĹşwigĂłw budowlanych i urządzeń do transportu osĂłb niepełnosprawnych.
• Drzwi przystankowe. Rodzaje stosowanych w dĹşwigach zamkĂłw bezpieczeństwa.
• Rodzaje stosowanych w dĹşwigach chwytaczy.
• Rodzaje stosowanych w dĹşwigach ogranicznikĂłw prędkości.
• Zderzaki stosowane w dĹşwigach.
• Elektryczne urządzenia bezpieczeństwa w postaci łącznikĂłw bezpieczeństwa, zawierające elementy elektroniczne.
• Urządzenia zabezpieczające w siłownikach dĹşwigĂłw hydraulicznych.
• Podchwyty — budowa, działanie i zastosowanie.
• Instalacje i urządzenia elektryczne.
• Urządzenia zabezpieczające stosowane w dĹşwigach budowlanych.
• Urządzenia zabezpieczające stosowane w urządzeniach do transportu osĂłb niepełnosprawnych.
• Rodzaje trĂłjfazowych silnikĂłw asynchronicznych; budowa i cechy trĂłjfazowych silnikĂłw asynchronicznych; zabezpieczenia silnikĂłw.
• Rodzaje sterowań stosowane w dĹşwigach.
• Układy z bezstopniową regulacją prędkości.
• Zabezpieczenia stosowane w instalacjach elektrycznych.
• Ochrona przeciwporaĹźeniowa.
• Rodzaje, budowa i zasada działania łącznikĂłw bezpieczeństwa.
• Rodzaje urządzeń stosowanych przy konserwacji aparatury elektrycznej.
• OmĂłwić działanie układu elektrycznego na podstawie schematu.
• OmĂłwić działanie układu hydraulicznego na podstawie schematu.
• Zakres czynności konserwacyjnych przy wyposaĹźeniu elektrycznym.
• OmĂłwić obwĂłd bezpieczeństwa wybranego urządzenia.
• Pomiary elektryczne.

Część praktyczna egzaminu obejmować będzie zagadnienia związane z czynnościami konserwatora, a w szczególności:

• Weryfikacja stanu technicznego.
• Kryteria stopnia zuĹźycia i poprawności działania.
• SposĂłb przeprowadzania wymiany zuĹźytych lub uszkodzonych elementĂłw.
• Działania związane z konserwacją poszczegĂłlnych zespołów, elementĂłw, urządzeń zabezpieczających itp.
• SposĂłb postępowania w róşnych moĹźliwych do wystąpienia stanach awaryjnych urządzenia.
• SposĂłb sprawdzania poprawności działania i regulacja elementĂłw i urządzeń zabezpieczających.
• Czynności podczas zmiany wersji montaĹźowej dĹşwigu budowlanego.
• Przykłady najczęściej spotykanych usterek eksploatacyjnych i sposoby ich usuwania.

Rodzaje uprawnień do konserwacji dźwigów

Kategoria	Zakres uprawnienia do konserwacji	MoĹźliwe ograniczenia
IV	DĹşwigi budowlane.	Przeznaczenie: towarowe, towarowo osobowe.
III	DĹşwigi jedno- lub dwubiegowe z systemem sterowania zewnętrznym, wewnętrznym i przestawnym; urzÄ dzenia dla osĂłb niepełnosprawnych: platformowe i kabinowe pionowe, platformowe i krzesełkowe ukośne.	Rodzaje napędu: elektryczny, hydrauliczny.
II	Dźwigi według kategorii III oraz dźwigi ze sterowaniem zbiorczym i grupowo zbiorczym.	Rodzaje napędu: elektryczny, hydrauliczny.
I	Dźwigi według kategorii III i II oraz dźwigi o dowolnym systemie sterowania z napędem regulowanym.	Rodzaj napędu: elektryczny, hydrauliczny. Typ napędu regulowanego: Ward Leonard, Falownikowy.